Tết Nguyên Đán là dịp để sum vầy bên gia đình, và mâm cỗ Tết luôn không thể thiếu những món ăn truyền thống mang đậm hương vị Việt. Từ bánh chưng, bánh tét đến thịt kho hột vịt, nem rán hay canh măng hầm xương, mỗi món đầu mang một ý nghĩa đặc biệt. Cùng IDIGO khám phá 10 món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ Tết, mỗi món đều chứa đựng niềm hy vọng và lời chúc về một năm mới sung túc, ấm no. 

1. Bánh Chưng - Bánh Tét

Không khí Tết Nguyên Đán, những chiếc bánh chưng, bánh tét không chỉ là món ăn quen thuộc mà còn mang trong mình giá trị văn hóa sâu sắc, là biểu tượng của lòng thành kính với tổ tiên. Bánh Chưng ở miền Bắc, bánh Tét ở miền Nam, dù mỗi loại mang một hình dáng khác nhau, nhưng tất cả đều mang ý nghĩa thiêng liêng, là đại diện cho đất trời, cho sự trọn vẹn, sum vầy và hy vọng một năm mới an lành và thịnh vượng. 

Bánh Chưng với hình dáng vuông vắn, chắc chắn, tựa như đất mẹ, là sự kết hợp hoàn hảo giữa nếp dẻo, đậu xanh bùi ngậy và thịt lợn tươi ngon, gói trọn trong những tinh hoa đất trời vào trong chiếc bánh nhỏ bé. Mỗi miếng bánh không chỉ đơn giản là món ăn mà còn chứa đựng những lời chúc sự bình an, sức khỏe và tài lộc cho cả gia đình. Ngược lại, bánh tét với dáng hình trụ tròn biểu trưng cho trời, được gói bằng lá chuối tươi, bao bọc bởi những hạt nếp dẻo, đậu xanh và thịt ba chỉ đậm đà, tạo nên một hương vị hòa quyện.

Bánh Chưng, Bánh Tét. (Nguồn: Sưu tầm)

Cả Bánh Chưng và Bánh Tét đều mang trong mình những giá trị văn hóa tinh túy của dân tộc. Không thể thiếu trong mâm cỗ Tết của người Việt, Bánh Chưng và Bánh Tét không chỉ thể hiện lòng tôn kính đối với tổ tiên mà còn gửi gắm những ước nguyện về một năm mới đầy đủ, sung túc và ấm no. Mỗi chiếc bánh, dù là vuông hay tròn, đều chứa đựng trong mình tình yêu thương, sự đoàn viên và hy vọng tốt đẹp cho một khởi đầu mới đầy hứa hẹn. 

2. Thịt kho hột vịt

Trong không gian ấm cúng của những ngày Tết, không thể thiếu đi món thịt kho hột vịt, đặc biệt ở miền Nam. Món ăn này không chỉ có hương vị đậm đà, mà còn mang trong mình ý nghĩa của sự trọn vẹn, đủ đầy và hạnh phúc. Thịt kho hột vịt là sự kết hợp hoàn hảo giữa thịt ba chỉ béo ngậy và hột vịt thơm ngon, là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ Tết, tượng trưng cho sự sung túc và đoàn viên của gia đình. 

Thịt kho hột vịt. (Nguồn: Sưu tầm)

Thịt kho hột vịt hấp dẫn bởi màu sắc vàng óng, nước kho đậm đà với sự hòa quyện giữa vị mặn ngọt, béo ngậy của thịt ba chỉ và hột vịt thơm bùi. Những miếng thịt mềm mượt, thấm đẫm gia vị, kết hợp với hột vịt được kho lâu đến độ vừa đủ mềm nhưng vẫn giữ được vị ngọt béo tự nhiên. Món ăn này không chỉ là một phần không thể thiếu trong bữa ăn Tết mà còn là lựa chọn hoàn hảo để bày tỏ lòng hiếu khách, đem đến cho gia đình, bạn bè một cảm giác ấm áp, thân thuộc. Hương vị của thịt kho hột vịt, đậm đà và ngọt ngào, như một lời chúc tốt đẹp cho một năm mới an lành và viên mãn. 

Món thịt kho hột vịt trong mâm cơm ngày tết. (Nguồn: Sưu tầm)

Giống như bao món ăn truyền thống khác, thịt kho hột vịt không chỉ là món ăn mà còn mang trong mình những ý nghĩa sâu sắc. Món ăn này tượng trưng cho sự đủ đầy, ấm no và thịnh vượng, cầu chúc cho mọi người trong gia đình một năm mới tràn đầy sức khỏe và hạnh phúc. Thịt kho hột vịt không chỉ là món ăn kết nối các thành viên trong gia đình mà còn là món ăn thể hiện sự trân trọng và gắn kết, nơi tình thân được vun đắp trong từng miếng ăn, từng lời chúc. 

3. Nem rán

Trong không khí rộn ràng của những ngày đầu xuân, mâm cỗ Tết không thể thiếu món nem rán, với lớp vỏ giòn rụm và nhân thịt thơm ngọt, mang đến hương vị đậm đà, ấm cúng. Đây là món ăn không chỉ thu hút bởi vẻ ngoài vàng ươm, mà còn là biểu tượng của sự phong phú, thịnh vượng và những khởi đầu tươi mới, đầy hy vọng cho một năm mới. 

Những chiếc nem rán vàng óng, giòn tan ngay khi vừa chạm vào, là món ăn khiến bất kỳ ai cũng phải ngẩn ngơ vì hấp dẫn khó cưỡng. Nhân nem được chế biến từ sự kết hợp hoàn hảo giữa thịt lợn xay nhuyễn, mộc nhĩ giòn giòn, nấm hương thơm lừng, miến dai mềm, và hành tây nhẹ nhàng tạo sự cân bằng hoàn hảo về hương vị. Tất cả được cuộn trong lớp bánh tráng mỏng, chiên vàng ruộm, thơm phức, vỏ giòn mà không hề ngấy. Khi cắn vào miếng nem, bạn sẽ cảm nhận ngay sự hòa quyện tuyệt vời của các nguyên liệu, tạo nên một món ăn không chỉ ngon mà còn rất đậm đà, đậm vị Tết. 

Món nem rán vàng rộm. (Nguồn: Sưu tầm)

Nem rán không chỉ đơn thuần là món ăn, mà còn là tượng trưng cho sự đầy đặn, tròn đầy trong cuộc sống và gia đình trong năm mới. Lớp vỏ giòn rụm và nhân nem phong phú, đa dạng không chỉ mang lại hương vị tuyệt vời mà còn là biểu tượng sự của sự thịnh vượng, một năm mới tràn đầy tài lộc, may mắn và những điều tốt đẹp. Nem rán cũng như lời chúc gửi gắm đến mọi người, mong muốn một cuộc sống viên mãn, vẹn toàn, và mỗi bữa cơm gia đình luôn đầy ắp tiếng cười, sự sum vầy. 

4. Canh măng xương hầm

Trong mỗi mâm cỗ Tết của người Việt, không thể thiếu một nồi canh măng hầm xương, món ăn giản dị nhưng lại mang đầy ý nghĩa sâu sắc về sức khỏe, sự trường thọ và thịnh vượng. Món canh này không chỉ là một món ăn bổ dưỡng mà còn là lời cầu chúc cho mọi thành viên trong gia đình. 

Canh măng hầm xương là sự hòa quyên giữa măng tươi giòn ngọt và xương heo hoặc xương gà hầm nhừ. Sau những giờ đun nấu, măng trở nên mềm mại, ngọt thanh, quyện với nước dùng trong vắt, đậm đà mà không hề ngấy. Xương hầm nhừ, thịt thấm vị, nước canh ngọt lịm, tạo thành một món ăn bổ dưỡng, thanh đạm nhưng rất giàu dinh dưỡng. Khi thưởng thức, bạn không chỉ cảm nhận được hương vị thơm ngon mà còn thấy sự tươi mới, thanh mát như một làn gió xuân, nhẹ nhàng, dễ chịu. 

Canh măng xương hầm. (Nguồn: Sưu tầm)

5. Dưa hành

Dù giản dị, mộc mạc nhưng dưa hành luôn có một vị trí đặc biệt trong mâm cỗ Tết của người Việt. Không chỉ là món ăn làm “dằn” vị những món ăn béo ngậy, mà còn mang trong mình ý nghĩa sâu sắc, xua đi những điều không may mắn để đón nhận vận may, tài lộc trong năm mới. Dưa hành như một lời chúc lành, đón nhận sự tươi mới, trong sáng của một năm đầy hy vọng. 

Món dưa hành ngày Tết. (Nguồn: Sưu tầm)

Được chế biến từ những củ hành tươi ngon, dưa hành được ngâm trong nước muối cho đến khi vừa đủ độ chua cay. Hương vị vừa sắc, vừa thanh của dưa hành, tạo sự hòa quyện hoàn hảo với những món ăn khác trong mâm cỗ như Bánh Chưng, Bánh Tét hay thịt kho tàu. Khi thưởng thức, bạn sẽ cảm nhận được vị chua nhẹ, cay tê lưỡi, như một làn gió mới trong bữa ăn, làm tươi tắn những hương vị khác, khiến món ăn không còn ngấy mà trở nên dễ chịu. 

6. Giò chả

Đây là món ăn quen thuộc trong những ngày Tết, đặc biệt ở miền Bắc, luôn xuất hiện trong mâm cỗ với hương vị thơm ngon, đậm đà. Mỗi lát giò chả đều mang trong mình ý nghĩa của sự sum vầy, trọn vẹn, tượng trưng cho một năm mới đầy đủ, thịnh vượng và hạnh phúc. Sự hòa quyện hoàn hảo giữa gia vị và nguyên liệu, giò chả không chỉ là món ăn mà còn là lời chúc phúc, mong cầu một cuộc sống viên mãn, không thiếu thốn. 

Giờ chả được làm từ thịt lợn tươi ngon, xay nhuyễn và trộn đều với các gia vị đặc trưng. Sau đó, hỗn hợp này được quấn trong lá chuối tươi và hấp chính cho đến khi miếng giò mềm mịn, thơm phức. Lớp giò bên ngoàn săn chắc, mượt mà, bên trong là sự hòa quyện tuyệt vời giữa thịt lợn và gia vị, tạo nên một hương vị đặc trưng mà ai đã từng thưởng thức đều không thể quên.

Món giò chả. (Nguồn: Sưu tầm)

7. Gà luộc

Một trong những món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ Tết của người Việt, là sự kết hợp hoàn hảo giữa sự tinh tế trong chế biến và sự sang trọng trong cách trình bày. Món ăn giản dị nhưng đầy ý nghĩa, gà luộc không chỉ là món ngon mời tổ tiên mà còn mang trong mình thông điệp của sự đoàn viên, hòa thuận và chúc cho gia đình một năm mới an lành, thịnh vượng. 

Gà luộc được chế biến với phương pháp đơn giản nhưng lại giữ trọn vẹn hương vị ngọt ngào, thanh khiết của thịt gà tươi ngon. Thịt gà trắng ngần, da gà vàng bóng mượt, tạo nên món ăn vừa dễ ăn, vừa đầy đặn. Gà thường được trang trí thêm bằng lá chanh xắt mỏng, không chỉ mang lại vẻ đẹp tự nhiên, mà còn giúp tăng thêm hương vị dễ chịu, hòa quyện vào không khí Tết. Cùng nhau thưởng thức món gà luộc là lúc các thành viên trong gia đình cảm nhận được tình yêu thương, sự gắn bó chặt chẽ. Đây là lời chúc cho một năm mới thuận hòa, an lành và đầy ắp niềm vui. 

Món gà luộc. (Nguồn: Sưu tầm)

8. Canh khổ qua

Canh khổ qua, hay gọi là canh mướp đắng, là món ăn không thể thiếu trong những mâm cỗ Tết miền Nam. Với hương vị đắng đậm, món canh này không chỉ là sự giải nhiệt tuyệt vời cho cơ thể sau những ngày Tết đầy đặn mà còn mang trong mình một thông điệp sâu sắc, vượt qua khó khăn của năm cũ để đón nhận niềm vui, hy vọng trong năm mới. 

Khổ qua, với màu xanh mướt mắt và vị đắng đặc trưng, được nhồi thịt hoặc kết hợp cùng tôm, mực, chả cá thác lác để tạo nên món canh thanh mát, bổ dưỡng. Mỗi miếng khổ qua nhồi thịt như một bài học về sự kiên cường, nỗ lực vượt qua gian nan. Khi thưởng thức món canh này, bạn sẽ cảm nhận được sự hòa quyện giữa vị đắng nhẹ và ngọt dịu, như một lời nhắc nhở về sự mạnh mẽ, kiên trì và niềm tin vào tương lai tươi sáng. 

Canh khổ qua là biểu tượng của sự nỗ lực không ngừng và vượt qua mọi thử thách. Vị đắng của khổ qua như một lời chào tạm biệt với những khó khăn, vất vả trong năm cũ, đồng thời là sự mở ra cho một năm mới may mắn. Món ăn này không chỉ đơn thuần là một món ngon mà còn mang đến sự an ủi và động viên cho mỗi người trong gia đình, với mong ước rằng mọi khổ cực sẽ qua đi, để đón nhận những điều tốt đẹp trong năm mới. 

Canh khổ qua ngày Tết. (Nguồn: Sưu tầm)

9. Xôi gấc

Trong mâm cỗ Tết của người Việt, không có gì có thể sánh được sự hiện diện của xôi gấc. Màu đỏ rực rỡ của xôi gấc không chỉ làm nổi bật bàn tiệc mà còn là biểu tượng của một năm mới may mắn, tài lộc, đầy ắp hy vọng. Mỗi đĩa xôi gấc như một lời chúc ngọt ngào, cầu mong mọi điều tốt lành đến với gia đình trong năm mới. 

Xôi gấc mang sắc đỏ tươi thắm, hòa quyện cùng hương thơm ngọt ngào của gạo nếp. Màu sắc rực rỡ từ gấc không chỉ làm món xôi thêm phần cuốn hút mà còn chứa đựng trong đó những điều tốt đẹp mà người ta mong ước. Mỗi miếng xôi gấc là sự kết hợp hoàn hảo giữa vị ngọt của nếp và hương thơm đặc trưng của gấc, tạo nên một món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ Tết, đặc biệt là vào những dịp lễ lộc quan trọng.

Xôi gấc. (Nguồn: Sưu tầm)

10. Thịt đông

Thịt đông, món ăn quen thuộc của người miền Bắc trong mỗi dịp Tết, không chỉ là sự kết hợp hoàn hảo giữa các nguyên liệu, mà còn là minh chứng cho sự tinh tế trong ẩm thực Việt. Những khối thịt mềm ngọt, hòa quyện cùng nấm hương, mộc nhĩ được hầm nhừ, tạo nên một món ăn thơm ngon, bổ dưỡng. Đây là món ăn mang đậm hương vị Tết, không thể thiếu trong mâm cỗ sum vầy của mỗi gia đình. 

Thịt đông được chế biến từ thịt lợn hoặc thịt gà, kết hợp với nấm hương, mộc nhĩ và các gia vị đặc trưng. Món ăn được hầm cho đến khi các nguyên liệu hòa quyện, tạo thành một lớp thạch trong suốt, mát lạnh và ngọt ngào. Mùi thơm từ thịt, nấm và gia vị quyện lại, mang đến một hương vị đặc biệt mà không món ăn nào có thể thay thế. Những miếng thiệt đông mát lạnh, dễ ăn và đầy đặn là sự kết tinh của cả một mùa đông, ấm áp và đầy đủ. 

Món thịt đông. 

11. Kết luận

Mâm cỗ Tết là sự kết hợp hoàn hảo của các món ăn truyền thống, mỗi món ăn đều mang một ý nghĩa sâu sắc, thể hiện sự tôn kính và mong muốn một năm mới đầy đủ, sung túc. Dù mỗi vùng miền có những nét đặc trưng riêng, nhưng tất cả đều hướng đến một mục tiêu chung, đó là sự đoàn viên, hạnh phúc và thịnh vượng cho mọi gia đình.